Większość chorób reumatycznych do których zaliczamy układowe choroby tkanki łącznej
(toczeń, twardzina układowa) oraz choroby zapalne stawów (np. reumatoidalne zapalenie
stawów, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa) ma podłoże autoimmunologiczne.
Oznacza to, że przyczyną ich wystąpienia są zaburzenia w układzie odpornościowym
prowadzące do nieprawidłowej jego reakcji. Istnieją też choroby zapalne stawów, które są
wywoływane bezpośrednio przez zakażenie np. tzw. reaktywne zapalenie stawów wywołane
min. przez bakterie przenoszone drogą płciową czy borelioza stawowa.
Leczenie chorób reumatycznych polega na modyfikowaniu działania układu odpornościowego
lekami określanymi jako immunosupresyjne. Większość chorób reumatycznych wymaga
przewlekłej terapii, a leki przyjmuje się najczęściej w formie doustnej. Obecnie stosowane leki
są skuteczne i bezpieczne nawet dla pacjentów z różnymi chorobami towarzyszącymi. Nie mniej
istotna jest systematyczna rehabilitacja oraz opieka ortopedyczna.
Poza zapaleniami stawów wywołanymi konkretnymi zakażeniem oraz dną moczanową
spowodowaną niewłaściwą dietą i trybem życia, nie ma możliwości zapobiegania chorobom
reumatycznym. Jednakże niezwłocznie wdrożona właściwa diagnostyka i leczenie pozwalają
zatrzymać rozwój choroby na wczesnym etapie nie pogarszając jakości życia i sprawności
chorego.